İsviçre’nin Başka Bir Adı Var
İsviçre, dünyada genellikle Swiss, Switzerland, Schweiz, Suisse olarak bilinse de, dünyanın birçok ülkesine ve devletine ders niteliğinde verilebilecek bir adı daha var.
Benim gibi oryantal kökenlere sahip bir insan için İsviçre’nin bu yaklaşımı gerçekten muazzam. Geldiğim topraklarda da böyle bir tavrın olması hayaliyle bu yazıya başlıyorum.
Kendi içinde konuştukları dillere göre dört farklı ismi (Almanca (Schweiz), Fransızca (Suisse), İtalyanca (Svizzera) ve Romanşça (Svizra)) kullanan ve her birine de sahip çıkan bu ülke ve insanları takdiri gerçekten hak ediyor. Dikkatlice bakıldığında, bu isimler hangi dilde olursa olsun birbirine benziyor. Bu isimlerin hepsinin kaynağı da Kanton Schwyz. Hem ülke içinde hem de uluslararası alanda kullanılan bir diğer ismi Swiss de buradan türemiştir. Yani bugün uluslararası alanda İsviçreli anlamında kullanılan “Swiss” kelimesi, aslında bir zamanlar sadece Schwyz kantonunda yaşayan insanları ifade ediyordu.
Ama gel gelelim, takdire şayan asıl isme. Latinceden alınan bu isim, birbirlerini gücendirmemek ve üstünlük taslamamak adına ülkenin resmi dili olarak seçilmiş. Nereden bakarsan bak, özellikle o yıllarda, olağanüstü bir davranış.
İşte O İsim: Confoederatio Helvetica (CH)
İşte tam bu noktada, İsviçre’nin resmi adının hikayesi devreye giriyor. Confoederatio Helvetica ismi, 1848 yılında kabul edilen Federal Anayasa ile birlikte resmen kullanılmaya başlandı. “İsviçre Konfederasyonu” anlamına gelen bu Latince ifade, ülkenin çok dilli yapısına rağmen tarafsızlık ve birlik sembolü olarak seçilmiştir.
Bu yüzden İsviçre’nin araç plakalarında, internet uzantılarında (.ch), para biriminde (CHF) ve resmi belgelerde “CH” kısaltması yaygın olarak kullanılır. Bu kısaltma, ülkenin adının aksine, hiçbir resmi dilin ön plana çıkmadığını güçlü bir şekilde vurgular.
Peki Neden Helvetica?
Helvetica sözcüğü, Roma döneminde İsviçre topraklarında yaşamış Helvetii adlı Kelt kabilesinden gelir. Bu nedenle Helvetik ifadesi, İsviçre’nin tarihsel kimliğini vurgular.
Evet, İsviçre’nin dünyada bilinen resmi isimlerinin yanında resmi ve tarihi bir adı daha var: Confoederatio Helvetica. Bu isim, ülkenin çok dilli yapısını, tarafsızlık politikasını ve köklü tarihini yansıtan güçlü bir semboldür.
Hiç kimsenin hiç kimseye üstünlük taslamadığı bir dünya hayalinin, bu örnekte verildiği gibi gerçekleşmesi dileğiyle.
